Sprengenbeken zijn een bijzonder cultuurhistorisch verschijnsel, dat binnen Europa nagenoeg alleen op de Veluwe voorkomt. Het unieke Veluwse sprengenbekenlandschap is het resultaat van eeuwenlang handelen van de mens. Door de beken zijn op de Veluwe nieuwe economische impulsen ontstaan. Naast cultuurhistorische waarden hebben sprengenbeken op zichzelf, maar ook het sprengenbekenlandschap als geheel, een hoge landschappelijke en ecologische waarde.
De Stichting voor het behoud van de Veluwse beken en sprengen (de Bekenstichting) zet zich in om dit eeuwenoude cultuurlandschap te behouden en verder te ontwikkelen. In de praktijk blijkt dit echter een complexe opgave. Dit heeft onder andere te maken dat bij het beleid rondom en beheer van sprengenbeken nog te vaak de nadruk op ecologie ligt. Terwijl juist de combinatie van erfgoed en ecologie het bekenlandschap kan versterken. Het ontwikkelen van nieuwe functie voor het oude cultuurlandschap kan daar een juist aanjager voor zijn. Cultuurland Advies heeft in opdracht van de Bekenstichting een verkenning uitgevoerd om in beeld te brengen welke hedendaagse en toekomstige functies de beken en bekenstelsels kunnen vervullen, zodat instandhouding om meerdere redenen voor de hand ligt en cultuurhistorische en ecologische waarden versterkt worden.
Op 6 februari jl. vond het slotsymposium plaats om de resultaten met belangstellenden te delen. De sprekers op deze bijeenkomst lieten de tegenstellingen zien tussen ecologie en cultuurhistorie, gaven inzicht in ‘de staat van het water’ als essentieel onderdeel van sprengenbeken en gaven inzicht in de kansen voor nieuwe functies voor sprengenbeken. In aanvulling op het symposium zal voor een aantal sprengenbekenstelsels de verkenning naar nieuwe functies nader worden uitgewerkt. In de Wijerd – het kwartaalblad van de Bekenstichting – zal hier over gepubliceerd worden.
Download hier de verkenning
Word donateur van de Bekenstichting
Opdrachtgever: De Bekenstichting
Periode: 2018-2020
Contactpersoon: Jan-Olaf Tjabringa